Sözün ilkin mənası onun həqiqi mənası adlanır. Sonradan qazandığı, törəmə mənası isə məcazi mənası olur. Məsələn, göz sözü adamın gözü, hər hansı canlının gözü ifadələrində əsas; bulağın gözü, yaranın gözü, gözə gəlmək, göz oxşamaq ifadələrində isə törəmə mənalardadır. Çoxmənalı sözün əsas mənası həqiqi, törəmə mənası isə məcazi şəkildə olur.
Aşağıda bir neçə sözün həqiqi və məcazi mənaları verilmişdir.
söz | həqiqi mənada | məcazi mənada |
qızıl | qızıl üzük | qızıl payız |
ağır | ağır yük | ağır xasiyyət |
daş | daş bina | daş ürəkli |
şirin | şirin meyvə | şirin söz |
duman | dumanlı hava | dumanlı fıkir |
Dilimizdə daha çox isim, sifət və fellərdə məcaziləşmə müşahidə olunur. Bədii əsərlərdə sözün məcazi mənalanndan daha geniş istifadə edilir.