Print

Dərs 3.4 – Alman dilində daimi önlüklü fellər

8 Bəyənmə Şərh yazmaq

LEKTİON 3.4 – die Verben mit festen Präpositionen

Daiumi önlüklü fellər deyərkən elə fellər başa düşülür ki, onların özlərinin xüsusi önlükləri vardır və bu fellər həmişə məhz öz önlükləri ilə birlikdə işlənilir. Hər bir önlük isə müəyyən bi hal tələb edir. Deməli, biz daiumi önlüklü felləri əzbərləyib yadda saxlamalıyıq. Mən Sizə daha çox rast gəlinən daimi önlüklərin siyahısını və onlara aid kifayət qədər nümunələr verəcəyəm.

Siz isə həmin siyahıdan Sizə lazım olan önlüklü felləri tədriclə əzbərləməyə çalışmalısınız. Biz alman dilini öyrənmək istəyiriksə bu da dil üçün ən vacib olan komponentlərdəndir. Bilirəm ki, azərbaycan dilində önlük olmadığı üçün belə felləri yadda saxlamaq qismən çətindir. Amma başqa yolumuz da yoxdur. Beləliklə, daimi önlüklü fellərin siyahısı:

Fel Önlüklər Hal Tərcüməsi
1 abhängen von Dat. asılı olmaq
2 es hängt ab von Dat. bu ondan asılıdır
3 achten auf Akk. diqqət vermək
4 anfangen mit Dat. başlamaq
5 ankommen auf Akk. irəli gəlmək / asılı olmaq
6 anpassen sich an Akk. vərdiş etmək /uyğunlaşmaq
7 antworten auf Akk. cavab vermək
8 jdn. ärgern mit Dat. hirslənmək (nəyəsə)
9 ärgern sich über Akk. acıglanmaq /hirslənmək
10 aufhören mit Dat. dayanmaq / kəsilmək
11 aufpassen auf Akk. baxmaq / göz yetirmək
12 aufregen sich über Akk. əsəbiləçmək
13 ausgeben für Akk. xərcləmək / sərf etmək
14 bedanken sich bei
für
Dat.
Akk.
təşəkkür etmək
15 beginnen mit Dat. başlamaq
16 befreien von
aus
Dat.
Dat.
qurtulmaq / xilas olmaq
17 beklagen sich bei
über
Dat.
Akk.
şikayətlənmək / şikayət etmək
18 bemühen sich um Akk əldə etmək / nail olmaq
19 berichten über Akk. məlumat vermək
20 beschäftigen sich mit Dat. məşğul olmaq
21 beschweren sich bei
über
Dat.
Akk.
şikayətlənmək /şikayət etmək/gileylənmək
22 bestehen aus Dat. ibarət olmaq
23 beteiligen sich an Dat. iştirak etmək
24 bewerben sich um Akk. ərizə vermək
25 beziehen sich auf Akk. aid olmaq
26 bitten um Akk. soruşmaq
27 denken an Akk. fikirləşmək
28 disskutieren über Akk. müzakirə etmək
29 einladen zu Dat. dəvət etmək
30 entscheiden sich für Akk. qərara gəlmək
31 entschließen sich zu Dat. qərar gəlmək
32 entschuldigen sich bei
für
Dat.
Akk.
üzr istəmək
33 erfahren von Dat. bilmək
34 erholen sich von Dat. istirahət etmək
35 eintreten in Akk. daxil olmaq
36 erinnern sich an Akk. xatırlamaq
37 erkennen an Dat. tanımaq
38 erkundigen sich nach Dat. məlumat almaq
39 erschrecken über Akk. dəhşətə gəlmək / qorxmaq
40 erzählen über
von
Akk.
Dat.
danışmaq / nağillamaq / söyləmək
41 fragen nach Dat. soruşmaq
42 freuen sich auf
über
Akk.
Akk.
şad olmaq
43 fürchten sich von Dat. qorxmaq /ehtiyat etmək
44 garantieren für Akk. zəmanət vermək
45 gehen (es geht) um Akk. söhbət gedir /danışılır
46 gehören zu Dat. aid olmaq / məxsus olmaq
47 geraten in
unter
Akk.
Akk.
düşmək (hala, vəziyyətə)
48 gewöhnen sich an Akk. öyrəşmək
49 grenzen an Akk. həmsərhədd olmaq
50 glauben an Akk. inanmaq
51 gratulieren zu Dat. təbrik etmək
52 halten für Akk. hesab etmək
53 es handelt sich um Akk. söhbət gedir /danışılır
54 handeln von Dat. danışmaq / hərəkət etmək
55 helfen bei Dat. kömək etmək
56 herrschen über Akk. hökm sürmək / bir dili yaxşı bilmək
57 hindern an Dat. mane olmaq
58 hoffen auf Akk. güman etmək
59 hören von Dat. eşitmək
60 informieren sich über Akk. məlumatlanmaq
61 interessieren sich für Akk. maraqlanmaq
62 interessiert sein an Dat. maraqlı olmaq
63 irren sich in Dat. səhv salmaq
64 klagen über Akk. şikayətlənmək
65 kämpfen für Akk. mübarizə etmək (aparmaq)
66 kommen zu Dat. çatmaq
67 es kommt an auf Akk. iş bundadır ki
68 konzentrieren sich auf Akk. diqqəti cəmləşmək
69 kümmern sich um Akk. qayğısına qalmaq
70 lachen über Akk. gülmək
71 leiden an
unter
Dat.
Dat.
əziyyət çəkmək
72 jdm. liegt an Dat. asılı olmaq
73 nachdenken über Akk. fikirləşmək
74 protestieren gegen Akk. etiraz etmək
75 rächen sich an
für
Dat.
Akk.
qisas almaq
76 raten jdm. zu Dat. məsləhət görmək
77 retten vor Dat. xilas etmək / qurtarmaq
78 rechnen mit Dat. hesablamaq / nəzərdə tutmaq
79 reden über
von
Akk.
Dat.
danışmaq (nə haqqdasa)
danışmaq (nədənsə)
80 riechen nach Dat. iy vermək
81 sagen über
zu
Akk.
Dat.
demək (haqqında)
demək (fikir söyləmək)
82 schicken an
zu
Akk.
Dat.
göndərmək / yollamaq (ünvana)
göndərmək / yollamaq (kiməsə)
83 schimpfen über Akk. söymək
84 schmecken nach Dat. dadı olmaq
85 schreiben an
an
über
Akk.
Dat.
Akk.
yazmaq (kiməsə)
yazmaq (nəyinsə üstündə işləmək)
yazmaq (nə haqqdasa)
86 jdm. schützen sich vor Dat. müdafiə etmək
87 sehnen sich nach Dat. darıxmaq
88 sehen von Dat. görmək (nəyinsə izini)
89 sorgen für Akk. gayğısına qalmaq
90 sorgen sich um Akk. niqaran (narahat) olmaq
91 sprechen mit
über
Dat.
Akk.
danışmaq (kimləsə)
danışmaq (nə haqqdasa)
92 stauen über Akk. təəccüblənmək
93 sterben an
für
Dat.
Akk.
olmək (xəstəlikdən)
ölmək (uğrunda)
94 streiten mit
für
um
Dat.
Akk.
Akk.
mübahisə etmək (kimləsə)
mübahisə etmək (nəyəsə görə)
mübahisə etmək (nəyinsə üstündə)
95 stören bei Dat. mane olmaq
96 tauschen gegen Akk. dəyişmək
97 träumen von Dat. arzulamaq / xəyal etmək / yuxuda görmək
98 teinehmen an Dat. iştirak eymək
99 telefonieren mit Dat. zəng etmək
100 treffen sich mit Dat. görüşmək (kimləsə)
101 etw. zu tun haben mit Dat. işi olmaq (kimləsə, nə iləsə)
102 trennen sich mit Dat. ayrılmaq
103 überzeugen sich von Dat. əmin etmək
104 unterhalten sich mit
über
Dat.
Akk.
danışmaq /söhbət etmək (nə barədəsə)
105 unterscheiden sich von Dat. fərqlənmək
106 verabreden sich mit Dat. razılaşmaq
107 verabschieden sich von Dat. vidalaşmaq
108 vergessen auf Akk. unutmaq
109 vergleichen mit Dat. müqayisə etmək
110 verlassen sich auf Akk. arxalanmaq
111 verlieben sich in Akk. aşiq olmaq / vurulmaq
112 verstehen sich in Akk. dərinləşmək
113 verstehen mit Dat. bir-birini başa düşmək
114 vertiefen sich von Dat. anlamaq / başa düşmək
115 vertrauen auf Akk. etibar etmək
116 verzichten auf Akk. imtina etmək
117 vorstellen sich unter Dat. təsəvvür etmək
118 vorbereiten sich auf Akk. hazırlaşmaq
119 warnen vor Dat. qorumaq
120 warten auf Akk. gözləmək
121 werden zu Dat. olmaq /yetişmək
122 wissen von Dat. bitmək
123 wundern sich über Akk. təəccüblənmək
124 zuschauen auf Dat. baxmaq
125 zusehen an Dat. müşayət etmək
126 zweifeln an Dat. şübhə etmək

Beləliklə Siz daha tez-tez rast gəıinən daimi önlüklü fellərin siyahısı ilə tanış oldunuz. Bir daha yadda saxlayın ki, daimi önlüklü fellərdən istifadə zamanı bu qaydaya ciddi riayyət olunmalıdır. Fikrimizi daha da aydınlaşdırmaq üçün bu fellərdən biri ilə, misal üçün :

warten – gözləmək felindən istifadə edərək bir nümunə cümlə qurmaq istəyirəm. Bunun üçün nəyə fikir verməliyəm?

1. bu fel hansı önlüyü tələb edir
2. həmin önlük hansı halı tələb edir
3. önlükdən sonra gələn ismin cinsi nədir
4. həmin cinsli isim müvafiq halda necə olmalıdır

Əgər mən bütün bu suallara düzgün cavab versəm, deməli qurduğum cümlə də qrammatik olaraq doğru olacaqdır.

İndi isə cümləni quraq:

Ich warte auf meinen Freund.
Mən dostumu gözləyirəm.

Mən bu cümləni qurarkən fikir verdim ki,

  1. warten feli auf önlüyü tələb edir
  2. auf önlüyü Akkusativ halı tələb edir
  3. mein Freund ismi kişi cinslidir
  4. kişi cinsi üçün mein yiyəlik əvəzliyi Akkusativdə meinen olur.

Beləliklə mən qurduğum cümlənin qrammatik olaraq doğru olduğunu sübut etdim. Siz də biliyiniz və imkanlarınız daxilində istədiyiniz qədər belə cümlələr qura və onların qrammatik olaraq doğru olduğunu sübut edə bilərsiniz.

MƏNBƏ: www.deutsch.az

Əgər mətndə orfoqrafik səhv aşkar etmisinizsə, o zaman Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bizə göndərin.

4.7/5 - (3 votes)

Digər maraqlı məqalələrimiz

loading...

Bir cavab yazın

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir. Gərəkli sahələr * ilə işarələnmişdir

Orfoqrafiya səhvi bildirişi

Aşağıdakı hissə sayt rəhbərliyinə göndəriləcəkdir: