İsimlər şəkilçilərin köməyi ilə mənsubiyyətə görə dəyişə bilir. Məsələn: (mənim) qələmim, (sənin) qələmin, (onun) qələmi, (bizim) qələmimiz, (sizin) qələminiz, (onların) qələmi.
Əşyanın hansı şəxsə mənsub olduğunu bildirən qrammatik şəkilçilər mənsubiyyət şəkilçiləri adlanır. Mənsubiyyət şəkilçiləri aşağıdakılardır:
I şəxs | tək | -ım4, -m |
cəm | -ımız4, -mız4 | |
II şəxs | tək | -ın4, -n |
cəm | -ınız4, -nız4 | |
III şəxs | tək | -ı4, -sı4 |
cəm | -ı4, -sı4 |
Üçüncü şəxsin təkində və cəmində eyni mənsubiyyət şəkilçiləri işlənir. I və II şəxslərə aid mənsubiyyət şəkilçiləri əşyanın, əsasən, insana mənsubluğunu, III şəxs mənsubiyyət şəkilçisi isə əşyanın təkcə insana deyil, başqa əşyalara mənsubluğunu da ifadə edir. Bütün hallarda mənsubiyyət şəkilçisi qəbul etmiş isimlər özündən əvvəl gələn yiyəlik halda olan isim və ya əvəzliklə bağlı olur.
Məsələn:
I şəxs | III şəxs |
mənim kitabım bizim kitabımız II şəxs sənin kitabın |
onun kitabı onların kitabı dostumun kitabı Aqilin kitabı ağacın budağı kitabın vərəqi |
Cəmdə olan isimlər də mənsubiyyət şəkilçiləri ilə işlənə bilir. Məsələn:
qələm-lər-im | qələm-lər-imiz |
qələm-lər-in | qələm-lər-iniz |
qələm-lər-i | qələm-lər-i |
Dilimizdə saitlə bitən bəzi alınma sözlərin (tale, mənbə, mənşə, mövqe, mənafe) qəbul etdikləri mənsubiyyət şəkilçiləri bir qədər fərqlənir. Bu sözlərdə mənsubiyyət şəkilçisinin əvvəlində y samiti işlənir. Məsələn:
mövqe-yim | mənafe-yim |
mövqe-yin | mənafe-yin |
mövqe-yi | mənafe-yi |
mövqe-yimiz | mənafe-yimiz |
mövqe-yiniz | nıənafe-yiniz |
mövqe-yi | mənafe-yi |
Mənsubiyyət şəkilçisi qəbul etmiş isim hallana bilir. Məsələn:
kitabım | kitabı |
kitabımm | kitabımn |
kitabıma | kitabına |
kitabımı | kitabını |
kitabımda | kitabında |
kitabımdan | kitabından |