Təyin budaq cümləsi baş cümlənin isimlə (və ya isimləşmiş sözlərlə)ifadə olunmuş üzvlərindən birinə aid olub, onu izah edir və təyinin suallarına ( necə? nə cür? hansı?) cavab verir. Baş cümlədə…
(Xəbər budaq cümləsi baş cümlənin işarə əvəzlikləri ilə ifadə olunmuş xəbərini izah edir və ismi xəbərin suallarına ( nədir? kimdir? neçədir? haradadır?) cavab verir. Baş cümlənin xəbəri, adətən, odur, budur,…
Budaq cümlələr baş cümləyə münasibətdə müxtəlif vəzifələr daşıyır. Bunlar təxminən cümlə üzvlərinin daşıdığı vəzifəyə uyğun gəlir. Bu baxımdan budaq cümlələr aşsğıdakı qruplara ayrılır: Mübtəda budaq cümləsi Xəbər budaq cümləsi Tamamlıq…
Əmr, istək, arzu, xahiş, öyüd, məsləhət və s. kimi mənalar ifadə edən cümlələrə əmr cümləsi deyilir. Əmr cümləsinin xəbəri felin əmr şəkli ifadə olunur. Məsələn, Gəl, ört pəncərəni. Dünyanın etibarına…
Sual məqsədi ilə işlədilən cümləyə sual cümləsi deyilir. Sual cümləsi məlumat almaq və ya hər hansısa bir məlumatı dəqiqləşdirmək məqsədi ilə işlədilir. Məsələn, Füzuli harada anadan olmuşdur? Azərbaycan cümhuriyyəti neçənci…