Danışanın müxtəlif hisslərini sevinc, qorxu, həyəcan, təəccüb, kədər və s. bildirən sözlər nida adlanır. Nidaların leksik və qrammatik mənaları yoxdur. Nidaları mınaca, şərti olaraq, aşağıdakı qruplara bölmək olar: Qorxu, narahatlıq…
Danışanın ifadə etdiyi fikrə münasibətini bildirən köməkçi nitq hissəsi modal sözlər adlanır. Modal sözlər aşağıdakı mənaları ifadə edir: Təsdiq bildirənlər: əlbəttə, əlbəttə ki, düzü, düzdür, doğrusu, doğrudan, doğrudan da, doğrudur,…
Ədatların bəziləri başqa nitq hissələri kimi işlənməsinə görə qrammatik omonim ola bilir. Bu zaman həmin sözün hansı nitq hissəsi olduğunu müəyyənləşdirmək üçün onun cümlədəki məna və vəzifəsinə fikir vərmək lazımdır….
Sözlərin və cümlələrin təsir gücünü artıran köməkçi nitq hissəsi ədat adlanır. Ədatlar söz və ya cümlələri qüvvətləndirməyə xidmət etdiyi üçün onları işləndiyi cümlədən çıxarsaq, mənada ciddi dəyişiklik baş verməz, həmin…
Sadə cümlələrdə həmcins üzvlər, mürəkkəb cümlələrdə onu əmələ gətirən sadə cümlələr arasında əlaqə yaradan köməkçi nitq hissəsi bağlayıcı adlanır. Bağlayıcılar sintaktik vəzifələrinə görə tabesizlik və tabelilik bağlayıcılarına bölünür. Tabesizlik bağlayıcıları…
Bəzi qoşmalar başqa nitg hissələri ilə ortaq sözlərdən ibarətdir. Bunlar aşağıdakılardır: Tərəf – İsim və qoşma kimi işlənir. Məssələn, Hər tərəf (isim) aydınlıq içində idi. Qadın maşına tərəf (qoşma)gedirdi. Qarşı,…
Qoşmaların əksəriyyəti qoşulduğu sözdən ayrı yazılır. İlə qoşması saitlə bitən sözlərə qoşulanda ayry yazılır, samitlə bitən sözlərə qoşulanda isə həm bitişik (-la), həm də ayrı yazıla bilir. Məsələn, atamla, Elçin…
Əsas nitq hissələrindən fərqli olaraq köməkçi nitq hissələrinin: leksik mənası olmur; suallara cavab olmur ayrılıqda cümlə üzvü kimi işlənə bilmir; şəkilçi qəbul etmir. Köməkçi nitq hissələri əsas nitq hissələrinə aid…
Zərflərin bir qismi cümlədəki yerindən asılı olaraq həm isim, həm zərf; həm sifət, həm say, həm zərf; həm qoşma, həm də zərf ola bilir. Bunları bir-birindən fərqləndirmək üçün aşağıdakəları bilmək…
Zərfin aşağıdakı məna növləri vardır: Terzi – hərəkət zerfləri Zaman zərfləri Yer zərfləri Miqdar zərfləri Tərzi – hərəkət zərfləri hərəkətin icra terzini bildirir və necə?nə cür? suallarına cavab olur. Sürətlə,…