İsimlərin quruluşca üç növü vardır: sadə, düzəltmə və mürəkkəb isimlər. Sadə isimlər yalnız kökdən və ya bir kök və qrammatik şəkilçidən ibarət olur. Məsələn: ay, təpə, ağaclar, kitabdan və s. …
Mürəkkəb adlara idarə və təşkilatların, bayramların, dövlət təltiflərinin adları və coğrafi adlar aiddir. Mürəkkəb adlar xüsusi isimlərdən onunla fərqlənir ki, xüsusi isimlər ayrı-ayrı sözlərdən, mürəkkəb adlar isə söz birləşmələrindən ibarət…
İsimlər iki qrupa bölünür: ümumi isimlər, xüsusi isimlər. Ümumi isimlər eynicinsli əşyaların adını bildirir. Məsələn, kitab, ağac, ot, adam, ulduz, planet, balıq və s. Xüsusi isimlər tək olan varlıqların adını…
Əşyanın adını bildirən, kim? nə? və bəzən hara? suallarından birinə cavab olan nitq hissəsi isim adlanır. Burada əşya dedikdə bütün konkret (kitab, torpaq, daş, qaşıq, duz, avtomobil, silah, kağız və…
Dil haqqında elmin bölmələrindən biri qranımatikadır. Qrammatikada (yunanca qranıma – hərf, işarə deməkdir) sözlərin dəyişməsi və cümlədə birləşməsi qaydaları öyrənilir. Qrammatika iki hissədən ibarətdir: morfolorfya, sintaksis. Morfologiyada (yunanca morfe —forma, loqos…
Sözün qrammatik şəkilçiyə qədər olan hissəsi sözün başlanğıc forması adlanır. Sözün başlanğıc forması onun leksik mənasını bildilən hissəsidir. Məsələn, üz,-ür, üzgüçü-nün, üzgüçülük-də, qaz-ırdı, qazma–da, qazmaçı–ya, qazmaçılıq–da və s. Sözün başlanğıc…
Dilimizdə dörd cür, iki cür və bir cür yazılan şəkilçilər vardır. Dörd cür yazılan şəkilçilərin tərkibində qapalı saitlər -ı, i, u, ü iştirak edir. Dörd cür yazılan şəkilçilərin üzərində 4…
Bəzi şəkilçilər kökə qoşulduqda sözün yalnız forması dəyişir, mənası isə dəyişmir. Belə şəkilçilər sözdəyişdirici və yaqrammatik şəkilçilər adlanır. Qrammatik şəkilçilər ∩ işarəsi ilə göstərilir. İsimlərdə cəm şəkilçisi, hal şəkilçiləri; feilərdə zaman…
Dil haqqında elmin sözün tərkibini (quruluşunu) öyrənən bölməsi morfemika (yunanca morfe – forma deməkdir) adlanır. Dilin mənalı hissələri, yəni kök, leksik və qrammatik şəkilçilər ayrı-ayrılıqda morfem adlanır. Sözün quruluşunu öyrənmək üçün…
Eyni kökdən əmələ gələn sözlər eyniköklü sözlər adlanır. Məsələn, ək–əkin-əkinçi, su–suçu-sulamaq-sulu, bağ– bağça-bağban-bağçı-bağlıq-bağsız-bağçı, kəs(mək)-kəskin- kəsik-kəsici və s. Eyniköklü sözlər kökləri eyni olan düzəltmə sözlərdir. Onlar eyni kökə leksik şəkilçilər artırmaqla…